Cách chữa táo bón hiệu quả nhất cho bé

Ngày nay, táo bón ở trẻ em và trẻ sơ sinh là một vấn đề rất phổ biến. Đặc trưng của táo bón ở trẻ em và trẻ sơ sinh thường là đi tiêu không thường xuyên hoặc phân cứng và khô.

Nguyên nhân phổ biến của táo bón ở trẻ em 

Nhiều yếu tố khác nhau có thể dẫn đến chứng táo bón ở trẻ em. Nguyên nhân phổ biến bao gồm luyện tập đi vệ sinh sớm và những thay đổi trong chế độ ăn uống. May mắn thay, hầu hết các trường hợp táo bón ở trẻ em chỉ là tạm thời.

Khuyến khích con thay đổi chế độ ăn uống đơn giản, chẳng hạn như ăn nhiều trái cây và rau quả giàu chất xơ và uống nhiều nước trong một thời gian dài để làm giảm táo bón. Nếu bác sĩ chấp thuận, đôi khi táo bón ở trẻ em cũng có thể được điều trị bằng thuốc nhuận tràng.

Chứng táo bón ở trẻ em thường do chế độ ăn uống thiếu chất xơ

Các triệu chứng của táo bón

Các dấu hiệu và triệu chứng của táo bón ở trẻ em bao gồm:

  • Đi tiêu không tới 3 lần/tuần
  • Phân cứng, khô và rất khó khăn khi thải ra ngoài
  • Đau bụng trong khi đi tiêu
  • Đau bụng – Buồn nôn
  • Dấu vết của phân lỏng giống như đất sét dính trong đồ lót của trẻ – một dấu hiệu cho thấy phân được giữ lại trong trực tràng.
  • Máu trên bề mặt của phân cứng
  • Nếu con bạn sợ rằng khi đi vệ sinh sẽ bị đau, bé có thể cố gắng để tránh điều đó. Cha mẹ có thể nhận thấy con của mình bắt chéo chân, siết chặt mông, xoắn cơ thể trong suốt quá trình đi toilet.
Trẻ em bị táo bón rất đau đớn khi đi vệ sinh

Khi nào nên đưa con đi gặp bác sĩ

Táo bón ở trẻ em thường không nghiêm trọng. Tuy nhiên, táo bón mãn tính có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng. Đưa con bạn đến gặp bác sĩ nếu táo bón kéo dài hơn hai tuần hoặc được kèm theo các triệu chứng sau:

  • Xuất hiện các cơn sốt
  • Buồn nôn, ói mửa
  • Máu trong phân
  • Trướng bụng
  • Sụt cân
  • Xuất hiện các vết nứt da gây đau đớn xung quanh hậu môn (vết nứt hậu môn)
  • Lòi trĩ ra khỏi hậu môn (sa trực tràng)

Nguy cơ táo bón

Táo bón có khả năng xuất hiện cao ở những trẻ:

  • Ít vận động.
  • Không ăn đủ chất xơ.
  • Không uống đủ nước.
  • Dùng những loại thuốc nhất định, bao gồm một số thuốc chống trầm cảm.
  • Điều kiện y tế ảnh hưởng đến hậu môn hoặc trực tràng.
  • Gia đình có tiền sử táo bón.
Chế độ dinh dưỡng không đủ chất xơ, ít vận động và uống ít nước khiến trẻ có nguy cơ táo bón

Các biến chứng của táo bón

Các triệu chứng của táo bón luôn gây ra những khó chịu nhất định nhưng nó không quan trọng. Nếu trở thành táo bón mãn tính, các biến chứng có thể bao gồm:

  • Xuất hiện các vết nứt da xung quanh hậu môn gây đau đớn
  • Không dám đi tiêu vì đau đớn, kết quả là phân tích tụ nhiều trong ruột kết và trực tràng và rò rỉ ra ngoài.

Kiểm tra và chẩn đoán chứng táo bón ở trẻ

Bác sĩ của bé sẽ:

  • Thu thập thông tin lịch sử y tế một cách đầy đủ. Bác sĩ sẽ hỏi bố mẹ về quá khứ bệnh tật của bé, chế độ ăn uống và hoạt động thể chất.
  • Tiến hành kiểm tra lâm sàng. Bác sĩ sẽ kiểm tra tổng quát bao gồm cả việc đặt một ngón tay có đeo găng vào hậu môn của bé để kiểm tra sự bất thường hay sự tồn đọng của phân.
  • Chụp X-Quang bụng. Kiểm tra này cho phép bác sĩ thấy được những tắc nghẽn trong ruột của bé.
  • Thụt Bari chụp X-Quang. Trong xét nghiệm ngày, niêm mạc dạ dày được phủ một lớp chất phản quang (barium) để kiểm tra sự bất thường trong đại tràng và một phần ruột non của bé.
  • Sinh thiết trực tràng. Trong xét nghiệm này, một mẫu nhỏ mô được lấy từ lớp niêm mạc trực tràng để kiểm tra mức độ bình thường của các tế bào thần kinh.
  • Xét nghiệm máu. Thỉnh thoảng, các xét nghiệm máu sẽ được tiến hành, có thể là kiểm tra tuyến giáp.

Phương pháp điều trị và thuốc chữa bệnh táo bón

Tùy theo tình hình và mức độ bệnh của bé mà bác sĩ có thể đề nghị:

  • Bổ sung nhiều chất xơ trong khẩu phần ăn của bé để làm mềm phân. Nếu bé không nạp được nhiều chất xơ trong khẩu phần ăn thì bố mẹ có thể bổ sung các loại thuốc như Metamucil hoặc Citrucel. Bố mẹ phải cho bé uống ít mất 1 lít nước mỗi ngày. Hãy tham vấn ý kiến của bác sĩ để tìm ra liều lượng hợp lý phù hợp với độ tuổi và cân nặng của em bé.
Cha mẹ cố gắng thay đổi chế độ ăn uống nhiều chất xơ, nhiều nước với con em
  • Glycerin suppositories (thuốc hình viên đạn đặt ở hậu môn) có thể dùng để làm mềm phân ở những trẻ không thể uống thuốc. Hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng loại thuốc này.
  • Thuốc nhuận tràng hoặc thuốc xổ. Nếu phân cứng làm tắc nghẽn quá trình thải ra ngoài, bác sĩ có thể khuyến nghị thuốc nhuận tràng hoặc thuốc xổ để cải thiện tình hình trên. Những loại thuốc có thể được sử dụng: polyethylene glycol (Glycolax, MiraLax) và dầu khoáng. Không bao giờ sử dụng thuốc nhuận tràng hay thuốc xổ mà không có sự đồng ý của bác sĩ.
  • Hospital enema. Đôi khi một đứa trẻ bị táo bón nặng phải nhập viện để điều trị với một loại thuốc xổ mạnh để thoát tất cả chất thải ra khỏi ruột. Điều trị này gọi là tháo nghẹt (disimpaction).

Tạo thói quen để phòng ngừa táo bón tại nhà

Cha mẹ không biết rằng những thay đổi đơn giản trong chế độ và thói quen ăn uống sẽ làm giảm chứng táo bón ở trẻ em:

  • Ăn nhiều chất xơ để làm mềm phân. Cho bé ăn nhiều loại thức ăn giàu chất xơ như đậu, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả.
  • Uống nước đầy đủ. Uống nước nhiều sẽ giúp làm mềm phân. Chú ý không nên cho bé uống nhiều sữa. Sữa có thể góp phần vào việc xuất hiện chứng táo bón.
  • Khuyên bé ngồi đủ lâu trong nhà vệ sinh khi đi tiêu. Khuyến khích bé ngồi 5-10 phút trong nhà vệ sinh để chắc chắn rằng phân thoát hết ra ngoài.

Chữa trị táo bón tại nhà mà không cần dùng thuốc

Ngoài những thay đổi trong thói quen và chế độ ăn uống và dinh dưỡng của bé, có những cách khác giúp đẩy lùi táo bón:

  • Chiến lược thư giãn: Giúp bé, hít thở chậm, sâu để thư giãn cơ bắp và khung xương chậu.
  • Những hình ảnh tốt cho tinh thần: Suy nghĩ về một nơi yêu thích có thể giúp bé đi cầu thoải mái và làm giảm sự lo lắng về chứng táo bón.
  • Mát-xa: Nhẹ nhàng xoa bóp vùng bụng dưới giúp thư giãn các cơ bắp hỗ trợ bàng quang và ruột giúp thúc đẩy hoạt động của ruột.
  • Châm cứu: Y học truyền thống Trung Quốc thực hiện các thao tác châm cứu vào kinh mạch trên cơ thể. Liệu pháp này nhằm giúp các bé bị đau bụng có liên quan đến táo bón.

Trên đây là toàn tập về chứng táo bón quái ác ở trẻ em. Hy vọng thông qua bài này, bố mẹ sẽ tìm là cách tốt nhất để chấm dứt tình trạng táo bón ở con mình. Chúc các bé mau khỏe và có một sức khỏe thật dồi dào nhé!