Trước khi tới Paris, tôi chỉ biết đến nước Pháp với những món ăn ngon, nền văn hóa nổi tiếng lâu đời, sự thanh lịch trong thời trang và lãng mạn trong tình yêu. Vậy nhưng, từ khi theo chồng sang Pháp sinh sống, tôi còn phát hiện thêm một điều mới lạ – một đặc trưng cực thú vị của người Pháp. Đó là phong cách dạy con “có một không hai”. Nếu trong giao tiếp hàng ngay, phụ nữ Pháp mềm mỏng bao nhiêu thì khi dạy dỗ con mình, họ lại nghiêm khắc bấy nhiêu. Những ngày đầu tiên đặt chân đến Paris, ở bất cứ ngóc ngách nào của thành phố này, tôi đều thấy những người dân địa phương dạy dỗ con cái mình cư xử rất tốt và lịch thiệp, ngay cả trong chuyện ăn uống.
Đối với người Pháp, họ không có khái niệm “thức ăn cho trẻ em”
Tôi còn nhớ một buổi chiều tháng 6 gần đây. Khi tôi cùng chồng và cô con gái 18 tháng tuổi ngồi ăn trong một nhà hàng. Bella con gái tôi dứt khoát không chịu ăn gì ngoài một cái bánh pizza và đĩa thịt gà rán. Tôi nhìn quanh và chợt cảm thấy vô cùng xấu hổ. Những gia đình Pháp xung quanh chúng tôi đều không ai như vậy. Con cái họ đều ngồi trong những chiếc ghế ăn cao dành cho trẻ em của nhà hàng, vui vẻ và thoải mái ăn những món rau xanh, cá và pho mát. Đôi khi, chúng còn trò chuyện với cha mẹ mình như những người lớn thực thụ. Tôi vô cùng ngưỡng mộ và bắt đầu để ý quan sát phương pháp dạy trẻ biếng ăn của mẹ Pháp từ đó. Tôi nhận ra sự khác biệt lớn nhất giữa cách nuôi con của mẹ Pháp và mẹ Việt đó là ở thái độ mềm mỏng với các sở thích về ăn uống của con cái.
Mẹ Việt luôn xác định rằng trẻ con có thứ chúng thích ăn và không thích ăn. Chúng ta luôn chấp nhận điều này là coi đó là đương nhiên. Quan điểm về thức ăn cho trẻ của mẹ Pháp lại không như vậy. Đối với người Pháp, họ không có khái niệm “thức ăn cho trẻ em”. Cha mẹ ăn gì, con cái ăn nấy. Trong vấn đề thực phẩm, người lớn và trẻ nhỏ là như nhau, bất kể giới tính, lứa tuổi. Có lẽ cùng vì vậy, tôi thấy rất nhiều mẹ Pháp sử dụng phương pháp ăn dặm trẻ tự chỉ huy BLW. Họ không phải tốn quá nhiều thời gian chuẩn bị từng món ăn riêng cho từng đứa con của mình. Mẹ Pháp có thể vừa có con nhỏ mà vẫn vừa đi làm, giữ form và “lung linh xinh đẹp”.
Có lần, tôi đến thăm nhà gửi trẻ của con gái mình vào bữa trưa và ngạc nhiên vô cùng khi thấy Bella và tất cả các bạn đều đang ăn pho mát xanh và salat – món ăn con gái tôi trước giờ vẫn “chúa ghét”. Ở đây, các con được ăn 4 món trong một bữa, luôn bắt đầu bằng rau xanh, salat.. rồi mới đến món chính (có thể là thịt bò hoặc gà). Việc khởi đầu bữa ăn bằng rau quả là một ý tưởng tuyệt vời bởi nếu trẻ không ăn món khai vị, chúng sẽ không được dọn tiếp các món thịt tiếp sau đó. Một mẹo nhỏ mà các mẹ Pháp hay dùng để nói với con khi chúng không thích một món ăn, đó là “Con không cần phải ăn hết mọi thứ, chỉ cần nếm là được rồi”.
Trẻ con Pháp không bụ bẫm, tay không nhiều ngấn bụng không tròn lẳn như trẻ con Việt Nam. Tuy nhiên chúng đều rất khỏe mạnh và hoàn toàn có thể tự ăn một mình mà không cần mẹ xúc, không cần ông bà làm trò mua vui. Những khi bạn bè chồng tôi mời chúng tôi qua nhà họ dự tiêc, tôi thường phải mang theo một túi to lỉnh kỉnh những là xúc xắc, búp bê,… để “dụ” Bella ăn. Vậy nhưng những bà mẹ Pháp lại không cần như vậy. Họ chỉ đơn giản là đặt con vào ghế ăn, đưa cho chúng bát và thìa để tự xúc. Còn họ sẽ có thể thoái mái trò chuyện cùng các bà mẹ khác.
Phương pháp dạy trẻ hình thành thói quen ăn uống của mẹ Pháp
- Tất cả các trẻ sơ sinh Pháp đều được cho bú mẹ hoặc uống sữa công thức vào cùng một thời điểm.
- Và khi chúng lớn lên, cùng bước vào giai đoạn ăn dặm như nhau. Ngoài bữa ăn nhẹ lúc 4 giờ chiều, trẻ em Pháp không có xu hướng ăn vặt.
- Mẹ Pháp không bao giờ hình thành cho con thói quen ăn rong, ê a kéo dài nhiều bữa.
- Trẻ em Pháp luôn bắt đầu ăn vào bữa nhất định và kết thúc không quá 30 phút sau đấy.
- Việc không ăn vặt cũng đảm bảo rằng trẻ luôn đói khi đến giờ ăn và cha mẹ không cần phải lôi kéo con vào bàn ăn mỗi ngày.
Qua câu chuyện này có thể bạn sẽ nghĩ rằng đây chính là bằng chứng cho những quan điểm từ trước đến giờ rằng người Pháp thường ít vui mừng với việc có con và ích kỉ hơn cha mẹ Việt. Tuy nhiên tôi lại không nghĩ vậy. Mẹ Pháp đơn giản chỉ là luôn biết cách cân bằng giữa cuộc sống của mình và cuộc sống của con cái. Một phụ nữ Pháp đã luôn nhắc đi nhắc lại với tôi rằng “Không bao giờ được để bất cứ một vai trò nào trong cuộc sống của bạn – là mẹ, là nhân viên hay là vợ lấn át những vai trò khác”.
Đương nhiên, không ai muốn người khác phải chỉ bảo cho mình cách làm mẹ như thế nào, nuôi dạy con ra sao. Đây chỉ là những trải nghiệm và cảm nhận của tôi khi đến sống và nuôi dạy con trên đất Pháp. Mong rằng câu chuyện này cũng sẽ góp phần mang đến cho các bà mẹ Việt chút thông tin bổ ích và lý thú.