Mặc dù xảy ra vào năm 2008, nhưng scandal về sữa nhiễm độc melamine ở Trung Quốc khiến cho 6 trẻ em tử vong và 290.000 trẻ mắc bệnh sạn thận đến nay vẫn làm cho không ít phụ huynh có con nhỏ hoang mang và băn khoăn thực sự melamine là gì? Và tại sao các loại sữa chứa melamine lại có thể vượt qua sự kiểm soát chặt chẽ của các cơ quan y tế để đưa vào thị trường. Mời bạn cùng Hạnh Phúc Của Mẹ theo dõi bài viết sau đây để biết thêm về chất độc melamine trong thực phẩm nhé!
Melamine là gì?
Melamin là chất hữu cơ màu trắng pha lê và khó tan trong nước. Đây là tổng hợp từ chất ure- một chất có nitrogen cao, có thể chịu được nhiệt độ cao đến 3500C. Người ta dùng melamine như thành phần chính trong công nghệ sản xuất các vật dụng gia đình, formica ( trong công nghệ bàn ghế, tấm vách…)… Khi sản suất sữa, các nhà sản xuất thường pha loãng sữa với nước, đồng thời cho melamine vào để tăng hàm lượng protein. Thông thường, sẽ rất khó để phân biệt đâu là đạm tự nhiên có trong sữa và đâu là nitrogen của melamine.
Thực tế, bản thân melamine không có tính độc nhưng khi kếp hợp với axit cyanuric (màu đỏ) qua liên kết phân tử hình mái ngói, lắng đọng tích tụ gây ra sỏi thận, nghiêm trọng hơn dẫn đến tử vong.
Ảnh hưởng của Melamine đối với sức khỏe?
Chưa có nghiên cứu chính xác ảnh hưởng của melamine đối với sức khỏe con người nhưng dựa trên hậu quả nghiêm trọng khi gần 53.000 trẻ em Trung Quốc sử dụng sữa nhiễm melamine, có thể thấy tác động của melamine lên con người cũng tương tự kết quả thử nghiệm trên động vật. Đa số các cuộc thí nghiệm đã cho thấy ảnh hưởng melamine gây ra chủ yếu ở đường tiết niệu với sự hiện diện của các tinh thể melamine gây sỏi thận, hư thận và gây chết động vật.
Do tính chất khó tan và cần thời gian lâu để bài thải, khi hằng ngày ăn phải các loại thực phẩm có chứa melamine sẽ có nguy cơ bị tổn thương đường tiêu hóa, sỏi bang quang, sỏi thận và ung thư bang quang.
Sau khi nhiều lô bột bì và thức ăn cho thú cưng sử dụng nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc gây sỏi thận cho một lượng lớn thú cưng tại nhiều nước thì vấn đề thực phẩm chứa melamine nhận được sự quan tâm của các cơ quan chức năng. Hàng loạt các cuộc nghiên cứu đã được tiến hành để tìm ra một phương pháp tối ưu có thể xác định chính xác hàm lượng melamine có trong thực phẩm, nguyên liệu chế biến cũng như tác động của melamine.
Quy định về hàm lượng melamine trong thực phẩm
Theo tiêu chuẩn mới nhất của WHO, giới hạn chất melamine trong sữa bột cho trẻ em là 1 mg/kg, những loại thực phẩm và thức ăn cho gia súc khác là 2,5mg/kg. Việc quy định mức melamine tối đa trong thực phẩm sẽ giúp cơ quan chức năng phân biệt được nhiễm melamine ở mức vô hại và việc cố ý pha thêm melamine để tăng lợi nhuận.
Do melamine là hóa chất chính được sử dụng trong các quy trình sản xuất đồ gia dụng như đồ dùng nhà bếp, dĩa đựng thức ăn, sơn lót hộp đựng thực phẩm nên nhiễm melamine là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên nếu ở mức thấp thì melamine hoàn toàn không ảnh hưởng đến sức khỏe.
Dấu hiệu nhân biết trẻ uống sữa chứa melamine bị sạn thận:
Sạn thận là bệnh lý rất hiếm khi xảy ra ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nếu trẻ hằng ngày đều uống phải sữa nhiễm melamin thì nguy cơ bị sỏi thận rất cao. Sau đây là dấu hiệu cảnh báo trẻ bị sạn thận khi dùng sữa nhiễm melamine
- Trẻ bị sạn thận thường khóc nhiều, đặc biệt khi đi tiểu hoặc kèm theo chứng buồn nôn.
- Tiểu ra máu ( nhiều hay ít còn phụ thuộc tổn thương mà viên sỏi gây ra)
- Tiểu ít hơn bình thường hoặc hòa toàn không đi tiểu, đồng thời xuất hiện các triệu chứng ở vùng thận khi động chạm vào.
- Một số trẻ bị sạn thận có huyết áp tăng và thậm chí tiểu ra cả viên sỏi.
Tùy độ vào mức độ hàm lượng melamine được hấp thụ vào cơ thể, các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị và hàm lượng thuốc cho trẻ. Trong trường hợp sạn thận quá lớn thì các bác sĩ tiến hành các biện pháp tán sỏi hoặc phẫu thuật để lấy sỏi.
